در پاسخ به سؤ ال اول شما عرض مي شود يكي از ضروريات اسلام اين است كه سلسله پيامبران (علهيم السلام )با پيغمبر اسلام (ص) ختم شده و بعد از آن حضرت هيچ پيامبري نيامده و نخواهد آمد و حتي بيگانگان نيز مي دانند كه اين موضوع ، از جمله اعتقادات اسلامي است كه بايد هر مسلمان به آن معتقد باشد و از اين روي مانند ساير ضروريات دين ، نيازي به استدلال نخواهد داشت در عين حال مي توان اين مطلب را هم از قرآن كريم هم از روايت متواتر استفاده كرد .
قرآن كريم مي فرمايد : « ما كان محمد اَبا احد من رجالكم ولكن رسول الله و خاتم النبيين » (1)
و صريحاً آن حضرت را خاتم همه پيامبران معرفي مي كند .

حديث «لولاك لما خلقت الافلاك» از احاديث قدسى است. در اين زمينه توجه به مطالب زير بايسته است:<BR/>  يكم. مراد از اينكه «اگر تو نبودى اين جهان را نمى‏آفريدم»، ممكن است؛ يكى از معانى زير باشد:<BR/>  1. هدف از آفرينش جهان، چيزى است كه جز با وجود پيامبر(صلى الله عليه وآله) تحقق نمى‏يابد. از ديدگاه قرآن، همه جهان براى انسان آفريده شده است: «خَلَقَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً»1؛ انسان نيز براى بندگى آفريده شده است: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ»2.

آنچه در مسألة نبوّت و امامت معتبر است، نصب و گزينش الهي است مفهوم انتخابي و انتصابي كه در عرف معاصر، نوع حكومت‏ها به آن تعيين مي‏شوند در آن بي ‏موضوع است؛ زيرا نه انتخاب اكثريّت افراد بشر در آن دخالت دارد و نه انتصاب فرد خاصي از بشر. اين دو گونه تعيين، معايب و مفاسدي دارند و غالباً يا در همه جا، به گزينش اصلح و واقعي منتهي نمي‏شود و از اغراض خصوصي و هواهاي نفساني و اميال مختلف مصون نمي‏ماند.
امّا گزينش الهي و برگزيدن به نبوّت و رسالت يا امامت، بر اساس صلاحيّت ها و شرايط واقعي و شايستگي بوده و چون خداوند متعال آگاه و عالم بر آن است، هميشه اصلح واقعي برگزيده مي‏شود.

پاسخ:
1. کلام علمی است درون دینی ولی فلسفه علمی است برون دینی؛ یعنی کلام علمی است که برای دفاع از یک دین یا مذهب تأسیس می شود. لذا هر دین و مذهبی کلام مخصوص به خود را نیز دارد؛ مثل کلام مسیحی، کلام یهودی، کلام اسلامی؛ که خود کلام اسلامی نیز اقسامی دارد؛ مثل کلام شیعی، کلام اشعری، کلام معتزلی و ... . امّا فلسفه اصالتاً کاری با دین ندارد؛ بلکه علمی است که می خواهد حقایق عالم را کشف نماید؛ والبته در این رهگذر از وجود خدا، حقیقت انسان و انسان کامل، عوالم دیگر چون عالم برزخ و آخرت و عوالم ملائک و ... نیز بحث می کند. لذا پاره ای از مباحث فلسفه با مباحث کلام اشتراک دارند؛ لکن فلسفه در صدد دفاع از دین نیست بلکه صرفاً می خواهد حقیقت را کشف نماید؛ حال اگر این کشفیّات فلسفی به تأیید یک دین یا مذهب می انجامند، محصول جنبی فلسفه است؛ و فلسفه اصالتاً دنبال آن نبوده است.

پاسخ:
اهداف و غایات علم کلام
اهداف علم کلام را در چهار محور می توان بررسی کرد:
الف:هدف علم کلام نسبت به خود متکلم: دو هدف برای آن گفته شده است؛ یکی هدف نظری که دست یافتن به معرفت تحقیقی و تفصیلی در اعتقادات دینی است؛ و دیگری هدف عملی یا تربیتی است؛ زیرا دینداری و عبادت بدون معرفت حاصل نمی شود؛ چنانکه تربیت دینی نیز بدون معرفت وعبادت به دست نخواهد آمد.
ب:اهداف علم کلام نسبت به انسانهای دیگر: در این باره هدف اصلی متکلم، هدایت وارشاد است

برای اثبات معاد دو راه عمده وجود دارد راه اوّل این است كه ما ابتدا با دلیل عقلی وجود خدا و اصل نبوّت عامّه را اثبات كنیم و آنگاه از راه معجزه و دلایل دیگر اثبات كنیم كه محمد بن عبدالله(ص) ، پیامبر خداست و نیز با اخبار متواتر اثبات كنیم كه قرآن کریم ، از زبان پیامبر (ص) صادر شده است. یا از راه معجزه بودن قرآن کریم ، ثابت نماییم که این کتاب ، از جانب خداست. و آنگاه می توانیم با گفته ی قرآن کریم و پیامبر(ص) به حقّانیت معاد و خصوصیات آن پی ببریم. امّا راه دوم این است كه مستقیماً با برهان عقلی وجود معاد را اثبات نماییم . در اینجا به چند برهان عقلی برای اثبات وجود عالم آخرت به نحو اجمال اشاره می شود.

همه متكلمان و فرقه هاى اسلامى ، و بلكه همه مسلمانان ، بر متكلم بودن خداوند متفق اند و كلام را از اوصاف الهى مى شمارند . با این حال در جزئیات این بحث اختلاف شدیدى بین فرق گوناگون كلامى رخ داده است . این اختلاف عمدتاً به دو مساله باز مى گردد: 1ـ تفسیر حقیقت كلام الهى . 2ـ حدوث یا قدم كلام الهى .

خداوند متعال می فرماید: « وَ لَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما في‏ سِتَّةِ أَيَّامٍ وَ ما مَسَّنا مِنْ لُغُوبٍ ــ ما آسمانها و زمين و آنچه را در ميان آنهاست در شش روز آفريديم، و هيچ گونه رنج و سختى به ما نرسيد.» ( ق:38 )
ایضاً می فرماید: « قُلْ أَ إِنَّكُمْ لَتَكْفُرُونَ بِالَّذي خَلَقَ الْأَرْضَ في‏ يَوْمَيْنِ وَ تَجْعَلُونَ لَهُ أَنْداداً ذلِكَ رَبُّ الْعالَمينَ (9) وَ جَعَلَ فيها رَواسِيَ مِنْ فَوْقِها وَ بارَكَ فيها وَ قَدَّرَ فيها أَقْواتَها في‏ أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ سَواءً لِلسَّائِلينَ (10) ثُمَّ اسْتَوى‏ إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ ائْتِيا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً قالَتا أَتَيْنا طائِعينَ (11) فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في‏ يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى‏ في‏ كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابيحَ وَ حِفْظاً ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليم‏ ــ بگو: آيا شما واقعا به آن كسى كه زمين را در دو روز آفريد، كافر مى‏شويد و براى او همتايانى قرار مى‏دهيد؟ او پروردگار جهانيان است.

اساسي‌ترين پرسش انسان درباره دين اين است كه دين چه فايده و چه لزومي دارد؟ چرا بايد ديندار بود؟ رابطه دين و انسان چگونه‌ رابطه‌اي است؟ آيا زندگي بدون دين امكان‌پذير است و در اين صورت، ديني زيستن بهتر است يا زندگي منهاي دين؟ پس از روشن شدن چرايي و ضرورت دين اين سئوال پديد مي‌آيد كه آيا مي‌توان به هر ديني پاي‌بند؟ آيا همه اديان با هم برابرند و گزينش هر ديني كاملاً شخصي و سليقه‌اي است؟ يا در ميان اديان موجود حق و باطل، نيك و بد يا خوب و خوب‌تر وجود دارد و لاجرم و به حكم خرد بايد برترين را برگزيد؟ در گام سوم، براي يك مسلمان يا كسي كه به اسلام دعوت مي‌شود اين سئوال پديد مي‌آيد كه آيا دين برتر همان اسلام است؟ كدامين دليل پشتيبان اين مدعاست و چگونه مي‌توان آن را با سنجه‌هاي عقلي آزمود؟ اكنون بر آنيم كه به ياري خداوند با رعايت اختصار به بررسي پرسش‌هاي يادشده بپردازيم.